W 2013 grupa krakowskich instrumentalistek i instrumentalistów uczestniczyła w projekcie European Workshop for Contemporary Music pod kierunkiem maestra Rüdigera Bohna. Po wspólnych występach podczas Międzynarodowych Wakacyjnych Kursów Nowej Muzyki w Darmstadcie muzycy – z inicjatywy Martyny Zakrzewskiej, Mateusza Rusowicza i Piotra Peszata – uformowali niezależny zespół. Koncertami w Krakowie – w Centrum Sztuki Współczesnej „Solvay” i Kinoteatrze „Wrzos” – rozpoczęła działalność Spółdzielnia Muzyczna contemporary ensemble, grupa specjalizująca się w wykonawstwie muzyki nowej. 

Ansambl regularnie występuje na najważniejszych festiwalach w kraju, takich jak: Warszawska Jesień, Sacrum Profanum, Audio Art, Elementi, Musica Moderna, NeoArte. Syntezator Sztuki, Festiwal Tradycji i Awangardy Muzycznej KODY, aXes – Triduum Muzyki Nowej. W 2020 zespół wziął udział w stalowowolskim festiwalu Młodzi Muzycy Młodemu Miastu 2.0, stanowiącym wznowienie – po czterdziestoletniej przerwie – jednego z formacyjnych dla współczesnej polskiej sceny kompozytorskiej wydarzeń cyklicznych.W sezonie artystycznym 2019/20 zespół prezentował autorskie programy z muzyką klasyków XX i XXI wieku w ramach cyklu „Ars Moderna” Filharmonii Krakowskiej im. Karola Szymanowskiego. W 2021 Ernst von Siemens Music Foundation wsparła strukturalny i artystyczny rozwój zespołu, przyznając Spółdzielni Muzycznej prestiżową Ensemble Prize, a w 2022 zespół otrzymał nominację do nagrody Koryfeusz Muzyki Polskiej. 

Latem 2018 Spółdzielnia Muzyczna uczestniczyła w zespołowych kursach mistrzowskich Ensemble-Akademie Freiburg, prowadzonych przez ensemble recherche. W rodzimym Krakowie zespół sam prowadzi działalność edukacyjną w dziedzinie muzyki najnowszej: organizuje warsztaty instrumentalne dla młodych kompozytorek i kompozytorów oraz konkursy kompozytorskie, przy czym najszerzej zakrojonym przedsięwzięciem ansamblu na tym polu pozostają spotkania pod tytułem „Otwórz Uszy. Tu i Teraz”, podczas których muzycy Spółdzielni opowiadają słuchaczom o najciekawszych twórcach i nurtach muzyki współczesnej – w ramach tej serii odbyły się już 23 autorskie edycje tematyczne. W swoich programach zespół stara się łączyć klasykę muzyki XX wieku z kompozycjami twórców młodego pokolenia, pozostając otwartym na eksperyment i działania interdyscyplinarne. Repertuar Spółdzielni obejmuje muzykę takich kompozytorów i kompozytorek, jak: Giacinto Scelsi, Olivier Messiaen, Pierre Boulez, Luciano Berio, Morton Feldman, Franco Donatoni, George Crumb, Georges Aperghis, Salvatore Sciarrino, Gérard Grisey, Paweł Szymański, Hanna Kulenty, Cezary Duchnowski, Trond Reinholdtsen, Matthew Shlomowitz, Artur Zagajewski, Alexander Schubert, Johannes Kreidler, Brigitta Muntendorf, Jagoda Szmytka, Piotr Tabakiernik, Marta Śniady, Christophe Bertrand, Jarosław Płonka, Jacek Sotomski, Piotr Peszat oraz Paweł Malinowski.