(1933–2010)


Studiował pod kierunkiem Bolesława Szabelskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Katowicach. Jego twórczość należy do najoryginalniejszych zjawisk w muzyce współczesnej. Po raz pierwszy zwrócił na siebie uwagę w połowie lat 50. Począwszy od utrzymanych w duchu Szymanowskiego i Bartóka 4 Preludiów na fortepian (1955) i Pieśni o radości i rytmie (1956), radykalizował swe środki, sięgając m.in. do technik Weberna i Bouleza (Epitafium, 1958, i I Symfonia, 1959). W latach 60. napisał tak nowatorskie dzieła, jak Genesis(1962–63) i trzy Muzyczki na różne składy instrumentalne (1967; Muzyczkę IV skomponował w 1970). Równocześnie dokonywał uproszczeń materiału dźwiękowego i wprowadzał elementy tradycji (Trzy utwory w dawnym stylu, 1963; Muzyka staropolska, 1967–69).


Styl pełen prostoty, a zarazem monumentalny, który dziś kojarzy się z nazwiskiem Góreckiego, utrwalił się w jego twórczości w latach 70. Powstały wówczas symfonie: „Kopernikowska” (1972) i „Symfonia pieśni żałosnych” (1976), a także psalm Beatus vir (zaprezentowany podczas wizyty papieża Jana Pawła II w Krakowie w 1979). We wczesnych latach 80. Górecki wycofał się z życia publicznego. W swojej twórczości skoncentrował się wówczas na opracowaniach melodii chorałowych, a także na obsadach kameralnych (Recitativa i ariosa „Lerchenmusik”, 1984–86). W drugiej połowie dekady muzyka Góreckiego stawała się coraz bardziej znana, zdobywała nowe, szerokie audytoria na Zachodzie, przyciągała też uwagę wykonawców. Wyrazem tego stały się m.in. dwa kwartety smyczkowe, napisane na zamówienie Kronos Quartet: „Już się zmierzcha” (1988) i „Quasi una fantasia” (1991).


W listopadzie 2005 zespół Kronos dokonał prawykonania (w Bielsku-Białej) kolejnego zamówionego u Góreckiego kwartetu – „...pieśni śpiewają”. Obecnie muzyka Góreckiego wykonywana jest na całym świecie – na koncertach abonamentowych i na festiwalach, szczególnie często na koncertach monograficznych. Sięgają po nią choreografowie. Wielki sukces odnoszą coraz liczniejsze nagrania dzieł Góreckiego. Kompozytor otrzymał kilka doktoratów honoris causa, m.in. Akademii Teologii Katolickiej (obecnie Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego) w Warszawie (1993), Uniwersytetu Warszawskiego (1994), Uniwersytetu Jagiellońskiego (2000), Akademii Muzycznej w Katowicach (2003) i Krakowie (2008), Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (2004), Uniwersytetu Katolickiego w Waszyngtonie, Uniwersytetu Michigan w Ann Arbor, Uniwersytetu Victorii oraz Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej w Montrealu. 

Wybrane utwory: Cztery preludia na fortepian (1955), Pieśni o radości i rytmie na dwa fortepiany i orkiestrę kameralną (1956), Koncert na pięć instrumentów i kwartet smyczkowy (1957), Epitafium na chór mieszany i zespół kameralny (1958), I Symfonia „1959” na orkiestrę smyczkową i perkusję (1959), Scontri na orkiestrę (1960), cykl Genesis: I – Elementi per tre archi na trio smyczkowe (1962), II – Canti strumentali per 15 esecutori na troje skrzypiec, trzy altówki, dwa flety, trąbkę, mandolinę, perkusję (1962), III – Monodramma per soprano, metalli di percussione e sei violbassi na sopran, perkusję i sześć kontrabasów (1963), Trzy utwory w dawnym stylu na orkiestrę smyczkową (1963), Choros I na orkiestrę smyczkową (1964), Refren na orkiestrę (1965), Muzyczka I na dwoje skrzypiec i gitarę (1967), Muzyczka II na cztery trąbki, cztery puzony, dwa fortepiany i perkusję (1967), Muzyczka III na trzy altówki (1967), Cantata na organy solo (1968), Muzyka staropolska na orkiestrę (1967–69), Canticum graduum na orkiestrę (1969), Muzyczka IV „Koncert puzonowy” na klarnet, puzon, wiolonczelę i fortepian (1970), Ad Matrem na sopran solo, chór mieszany i orkiestrę (1971), II Symfonia „Kopernikowska” na sopran i baryton solo, chór mieszany i orkiestrę (1972), Amen na chór mieszany (1975), III Symfonia „Symfonia pieśni żałosnych” na sopran solo i orkiestrę symfoniczną (1976), Beatus vir na baryton solo, chór mieszany i orkiestrę (1979), Szeroka woda, pięć pieśni na chór mieszany a cappella (1979), Koncert na klawesyn (lub fortepian) i orkiestrę smyczkową(1980), Miserere na duży chór mieszany a cappella (1981), Wisło moja, Wisło szara, pieśni ludowe na chór mieszany a cappella (1981), Recitativa i ariosa „Lerchenmusik” na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1984/85/86), Dla Ciebie, Anne-Lill na flet i fortepian (1986/90), Totus Tuus na chór mieszany a cappella (1987), „Już się zmierzcha”, muzyka na kwartet smyczkowy (I Kwartet smyczkowy; 1988), Dobranoc na sopran, flet altowy, fortepian i trzy tam-tamy (1990), „Quasi una fantasia” – II Kwartet smyczkowy (1991), Concerto-Cantata na flet i orkiestrę (1992), Kleines Requiem für eine Polka na fortepian i 13 instrumentów (1993), Przybądź, Duchu Święty na chór mieszany a cappella (1993), Pięć pieśni kurpiowskich na chór a cappella (1999), Salve, Sidus Polonorum. Kantata o św. Wojciechu na chór, perkusję i dwa fortepiany (1997–2000), Lobgesang na chór i dzwonki orkiestrowe (2000), Quasi una fantasia na orkiestrę smyczkową (2002), Pieśń Rodzin Katyńskich na chór mieszany a cappella (2004), „...pieśni śpiewają” – III Kwartet smyczkowy (1995–2005).