collide - Henrik Denerin Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej Warszawska Jesień

przejdź do treści

collide to kompozycja złożona z czterech niezależnych części, opartych na różnych składach i z różnym „wiodącym” instrumentem:

I lectio brevis 
II ἀντί – Ἀνταῖος_ 
III querschnitt
IV ciemna materia 

Części te jednak nie są grane kolejno, lecz rozczłonkowane i rozmieszczone na przestrzeni 21-minutowego dzieła collide

Materiał muzyczny i jego wewnętrzny (nie)rozwój w czterech poszczególnych częściach sięga od dialektycznego (w sensie heglowskim) odczytania double z pierwszej Partity na skrzypce Jana Sebastiana Bacha, przez szczegółowo zanotowaną muzykę z nieraz bardzo szybkimi zmianami wyrazowymi, aż po swobodnie improwizowaną muzykę opartą na krótkich wskazówkach wykonawczych. 

Tytuł utworu – „zderzać” – odnosi się rzecz jasna do zderzenia pomiędzy czterema wyraźnie odmiennymi materiałami części składowych. Jest to różnobarwna tkanina o połyskujących niciach. Jest dla mnie coś poetyckiego i głębokiego w tego typu zderzeniach, a nawet „niepowodzeniach”. 

Tytuły poszczególnych części pochodzą z powieści Bieguni Olgi Tokarczuk, która stale towarzyszyła mi w trakcie kompozycji. Za podsumowanie niech posłuży następujący krótki fragment, który znalazł się także w partyturze: 

Mój zespół objawów polega na tym, że pociąga mnie wszystko, co popsute, niedoskonałe, ułomne, pęknięte. Interesują mnie formy byle jakie, pomyłki w dziele tworzenia, ślepe zaułki. To, co miało się rozwinąć, ale z jakichś względów pozostało niedorozwinięte; albo wręcz przeciwnie – przerosło plan. Wszystko, co odstaje od normy, co jest za małe albo za duże, wybujałe lub niepełne, monstrualne i odrażające. Formy, które nie pilnują symetrii, które się multiplikują, przyrastają po bokach, pączkują, lub przeciwnie, redukują wielość do jedności. Nie interesują mnie wydarzenia powtarzalne, te, nad którymi z uwagą pochyla się statystyka, te, które wszyscy celebrują z zadowolonym, familiarnym uśmiechem na twarzach. Moja wrażliwość jest teratologiczna, monstrofilalna. 

collide zostało skomponowane dla zespołu Kwartludium przy wsparciu Szwedzkiego Komitetu Sztuk.